Than trắng binchotan là loại than cao cấp nhất hiện nay trong hầu hết các loại than đang có trên thị trường. Mặc dù với giá thành tương đối cao nhưng nhà hàng Nhật Bản lại rất ưa chuộng sử dụng loại than này.

Than trắng Binchotan là gì?

Than trắng hay Binchō-tan hoặc binchō-zumi là một loại than có nguồn gốc từ Nhật Bản. Than trắng được làm từ cây gỗ trồng nên dễ tái tạo, nguồn nguyên liệu ổn định

Than trắng binchotan lần đầu tiên xuất hiện vào thời đại Genroku với việc một nghệ nhân tên Bichū-ya Chōzaemon bắt đầu sản xuất nó ở Tanabe, Wakayama.

Tại Nhật, cây gỗ sồi chiếm đa số nên việc khai thác gỗ để sản xuất than trắng rất dễ dàng.

Với nhiều ưu điểm mà chỉ riêng than trắng có được nên nhiều nước trên thế giới cũng tiến hành thử nghiệm và sản xuất than trắng binchotan. Điển hình như Việt Nam năm 2011 lần đầu tiên có người ở Phường Núi Sam, Châu Đốc An Giang, Việt Nam đã sản xuất ra được loại than này và đặt tên là than chuông.

Quy trình sản xuất than trắng Binchotan

Để đốt được lò than trắng binchotan chất lượng không phải ai cũng làm được. Chỉ những người thợ lành nghề có nhiều kinh nghiệm mới xản xuất được. Hãy cùng Than Không Khói xem quy trình sản xuất nhé.

Phân loại củi làm than

Để làm than tốt thì việc chọn lựa củi là việc rất quan trọng. Với người dân địa phương tại Nhật, họ chỉ chọn cây Ubame (cây thuộc họ sồi) có tuổi thọ từ 20 – 40 năm để làm nguyên liệu sản xuất. Lý do chọn cây Ubame để làm than vì cây dù có tuổi thọ cao nhưng thân cây nhỏ, thân cây cứng chắc nên than sẽ duy trì thời gian cháy lâu và nhiệt độ ổn định.

Ở Nhật Bản người ta chỉ khai thác cây ở khu vực có thể khai thác, cẩn thận chọn lựa khi cắt tỉa cành để duy trì sức sống cho cây, và cùng nhau bảo vệ rừng để loài cây này không bị khai thác quá mức

Việt Nam hay nhiều nước đang sản xuất than trắng thì sử dụng nguồn nguyên liệu là: cây bạch đàn, nhãn vãi, cà phê, kơ nia, thành ngạnh.

Đốt ủ củi

Sau khi chọn được nguyên liệu tốt làm than thì người thợ xếp than theo dạng thẳng đứng vào lò. Điểm khác biệt của than trắng binchotan với các loại than củi truyền thống là lò than trắng sẽ nhỏ hơn rất nhiều so với lò than củi.

Củi được đốt ủ trong suốt 3 ngày liên tiếp ở nhiệt độ thấp. Trong thời gian này cửa lò được bịt kín bằng gạch và đất sét, chỉ được chừa vài lỗ nhỏ để thoát hơi.

Đến hết ngày thứ 3 người thợ phá một phần đất sét ở cửa lò để tạo lỗ trống giúp không khí tràn vào trong. Lúc này nhiệt độ trong lò nâng lên đến trên 1000°C để loại bỏ hoàn toàn nhựa gỗ, gỗ cháy gần như hoàn toàn. Đồng thời nhiệt cũng làm bốc hơi lượng nước còn lại trong than. Đây là giai đoạn rất quan trong nên phải tỉ mỉ và cẩn thận. Nếu nhiệt độ trong lò quá thấp các thanh gỗ sẽ không cháy đến độ cần thiết dẫn đến tình trạng than kém chất lượng. Nếu nhiệt độ quá cao than sẽ cháy thành tro. Người thợ dựa vào màu sắc của lửa trong lò để điều chỉnh nhiệt độ.

Ra lò than trắng binchotan

Đây là khâu quan trọng khi cửa lò được mở hoàn toàn. Người thợ nhanh tay dùng cào có cán dài 4m để cào than từ trong lò ra. Vì nhiệt độ trong lò quá cao nên phải đứng cách xa để tránh bị bỏng nhiệt.

Sau khi than được đưa ra ngoài thì nhanh chóng vùi trong đất để làm nguội than một cách đột ngột. Như vậy là đã hoàn tất quá trình đốt than trắng binchotan.

Nhưng để được mẻ than ưng ý thì có một vài tiêu chí như:

Mặt cắt của than có màu đen bóng.
Khi gõ hai thanh than vào nhau chúng phải phát ra âm thanh leng keng, lánh lót tựa như tiếng kim loại va vào nhau
Người ta dùng 1 chất bột là một hỗn hợp của cát, đất, và tro để bịt kín lò ủ than. Vì vậy bề mặt than có màu trắng. Sự gia tăng nhanh chóng ở nhiệt độ, tiếp theo là làm mát nhanh, đốt cháy lớp ngoài của gỗ nên than trắng có bề mặt cứng – rắn – mịn và sờ tay không bị đen

Ưu điểm của than trắng binchotan

Than Trắng còn có rất nhiều công dụng như lọc nước, lọc khí thải, khử mùi, chăm sóc da, luyện kim, dùng trong chế tạo pin…
Hoàn toàn không có khói, không mùi khi đốt, thời gian cháy lâu,
Không làm mất mùi nguyên bản của món nướng
An toàn cho sức khỏe, thân thiện môi trường
Trong quá trình cháy than mùn cưa không phát ra tiếng nổ
Có thể sử dụng trong phòng lạnh vì than chứa hàm lượng cacbon gần như 100%